Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), TALSAD ve TÜDÖKSAD iş birliğiyle Yeditepe Üniversitesi yürütücülüğünde hayata geçirilen ‘Kurumsal İkiz Dönüşüm Projesi’ İstanbul Kalkınma Ajansı’ndan destek aldı. Proje, KOBİ’lerin hem dijitalleşme hem de sürdürülebilir üretim süreçlerine geçişini sağlayarak Avrupa Birliği’nin getirdiği karbon vergilerine karşı korunmalarını hedefliyor.
AB’nin Sert Kurallarına Karşı Stratejik Hamle
1 Ocak 2023’te yürürlüğe giren Alman Tedarik Zincir Yasası ve 5 Temmuz 2024’te devreye alınan Avrupa Birliği Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü Direktifi ile birlikte AB ülkeleri, ithal edecekleri ürünlerin üretim ve tedarik süreçlerinde sürdürülebilirlik koşullarına uygun olmasını şart koşuyor. Buna ek olarak, 1 Ocak 2026’da başlayacak olan Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması, karbon ayak izi yüksek olan ihracatçı firmalara ekstra vergi uygulaması getiriyor.
“Sanayide Karbonsuzlaştırma Zorunlu”
Yeditepe Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Müdürü Doç. Dr. Ahmet Turan, ikiz dönüşüm kavramının sanayide kritik bir dönüm noktası olduğunu belirterek şunları söyledi: “2026 yılında çelik, alüminyum, gübre, enerji ve hidrojen üretimi gibi sektörler başta olmak üzere karbon salınımının yüksek olduğu sektörlerde karbon vergisi ödenmeye başlanacak. Bu nedenle, bu sektörlerin karbonsuzlaştırılması ülkemiz için çok önemli hale geldi.”
Yapay Zeka Destekli Çözüm
Proje kapsamında dünyada ilk defa, karbonsuzlaşma konusunda yapay zeka destekli bir chatbot geliştirildiğini belirten Doç. Dr. Turan, “Geliştirdiğimiz chatbot, herhangi bir firmada çalışan birinin ya da öğrencinin karbonsuzlaşma konusundaki sorularına cevap verecek. Böylece tam anlamıyla bir karbonsuzlaştırma külliyatı ortaya koyacağız” dedi.
KOBİ’ler İçin Kritik Uyarı
Projede araştırmacı olarak görev alan Yeditepe Üniversitesi Almanca Uluslararası İşletme Yönetimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şule Aydeniz ise önemli uyarılarda bulundu: “Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması nedeniyle gelecek ekstra vergiler KOBİ’leri zorlayacak çünkü uluslararası piyasalarda fiyat dezavantajı yaşayacaklar. AB’de tüm bu değişikliklerle birlikte 9 Temmuz 2025’de Türkiye’de de İklim Kanunu yürürlüğe girdi. Bu sebeple Türkiye’deki KOBİ’ler özellikle yeşil dönüşümü sağlamak zorundalar.”
12 Ayda 30 Firma ve 400 Çalışana Ulaşılacak
Proje kapsamında 12 ay içinde 30 firma ve 400 çalışana ulaşılması hedefleniyor. Prof. Dr. Aydeniz, “Firmalar ikiz dönüşümü aynı anda yaptıklarında finansmana daha kolay erişebilecek, ihracatlarını sürdürebilecek ve rekabet avantajlarını kaybetmeyecekler” ifadelerini kullandı.
Proje, kimya, demir-çelik, alüminyum ve seramik sektörlerinden paydaşlarla başlayacak, önce İstanbul’daki firmalarla devam edecek ve daha sonra ulusal ölçekte tüm firmalarla yaygınlaştırılacak.