Nöbetçi Eczaneler
Türkiye’nin İlk Mobil Çığ Gözlem İstasyonu Bitlis’te Faaliyete Geçti
AFAD Başkanlığı ile TÜBİTAK’ın ortak çalışmasıyla yürütülen ‘Çığ Önleme Projesi’ Bitlis’te hayata geçirildi. Yaklaşık 1,5 yıl önce başlatılan proje kapsamında Dideban Dağı’na yerleştirilen sensörler ve mobil istasyonla birlikte Türkiye’de ilk kez bu ölçekte bir sistem uygulamaya alınmış oldu.
140 Hane Çığ Riskinden Kurtulacak
Kentin İnönü Mahallesi’nin kuzey yamaçlarında geçen yıllarda meydana gelen çığların ardından vatandaşların yaşadığı tedirginliği azaltmak amacıyla kurulan çığ önleme aparatları, bölgede yaşayan yaklaşık 140 haneyi bu etkiden kurtaracak. AFAD Bitlis İl Müdürlüğü teknik personelinin önerisiyle, TÜBİTAK tarafından geliştirilen proje, ilk etapta bölgenin en yüksek noktasına bir çığ gözlem istasyonu kurulmasıyla başladı.
12 Sensörle Anlık Veri Takibi
Dideban Dağı’na yerleştirilen 12 sensör, kar kalınlığı, toprak sıcaklığı, nem, rüzgar yönü ve şiddeti gibi verileri mobil olarak kullanılan ve içinde yerli ve milli yazılımlar yüklenmiş bilgisayarlara ulaştırıyor. Bu sayede olası bir çığ felaketinin önüne öncesinden geçilmesi sağlanıyor.
“Türkiye’de İlk Defa Uygulanıyor”
AFAD Bitlis İl Müdürü Kerem Oruk, “Yaklaşık 1,5 yıl önce başladığımız çığ riski projesinin birinci fazını tamamladık. Türkiye’de ilk defa uygulanan bu projenin pilot ili olarak Bitlis seçildi” dedi.
Oruk, projenin temel amacının, riskli bölgeleri tamamen kapatmak yerine önlem alarak halkı korumak olduğunu belirterek, “Yaklaşık 140 haneyi etkileyen bir bölgede çığ riski mevcuttu. AFAD Başkanlığımız tarafından yürütülen bu proje kapsamında burada gözlem istasyonu kurduk ve 12 sensör yerleştirildi” diye konuştu.
Mobil Sistemle Farklı Bölgelere Taşınabilecek
Başlangıçta sabit sistem olarak tasarlanan proje, yapılan teknik çalışmalar sonucunda mobil hale getirildi. Geliştirilen özel karavan, güneş panelleriyle kendi enerjisini üretebilen, dört kişinin konaklayabileceği mutfak ve modüler banyo gibi donanımlara sahip bir mobil gözlem istasyonu olarak tasarlandı. Bu sayede sistem, farklı afet bölgelerine de taşınabilecek.
Yerli Yazımla Dışa Bağımlılık Kalkıyor
Kurulan istasyondan alınan verilerin değerlendirilmesi sonucunda bölgede çığ riskinin ne düzeyde olacağının önceden tespit edilerek müdahale şansının daha hızlı olacağını da belirten Oruk, ikinci etapta ise bunun önlem aşamasına geçileceğini söyledi.
Gözlem istasyonundan gelen verilerin sağlıklı analizi için TÜBİTAK tarafından yerli ve milli bir yazılım programı geliştirildiğini belirten Oruk, “Artık yurt dışına bağlı kalmadan, yerli imkanlarla veriler analiz edilebilecek. Bu da hem güvenliği hem de müdahale hızını artıracak” açıklamasında bulundu.
İkinci Etap Hazırlıkları Başlıyor
Oruk, “İkinci etapta sistem farklı bölgelere de yayılacak. İlk etapta sadece Dideban Dağı bölgesine yerleştirildi. Ancak gözlem istasyonlarımızın sayısını arttıracağız. Nemrut bölgesine veya Karçinbaşı bölgesinde ana yol güzergahlarına sensörleri arttırarak bütün veri akışlarımızı tek bir istasyona taşıyabileceğiz” dedi.
Projenin ikinci aşamasında, verilerin AFAD başkanlığı Ankara’dan ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) yerleşkesinden de gözlemleneceğini belirten Oruk, “Bizim gözümüzden kaçan bir şey olması halinde oralardan da bizlere uyarılar gelecek. İkinci etabında daha geniş lokasyonlarda bu hizmeti vermiş olmayı umut ediyoruz” ifadelerini kullandı.