Nöbetçi Eczaneler
Edirne’de Kültürel Mirasın Yaşayan Temsilcisi
Edirne’de yaşayan Kültür ve Turizm Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı Özlem Durmaz (50), babaannesinden görüp başladığı sepet örücülüğünde zamanla ustalaşarak kültürel mirasın önemli bir temsilcisi haline geldi. Durmaz, öğrenmek isteyen kadınlara da mesleğinin inceliklerini öğretiyor.
Hobiden Mesleğe Uzanan Yolculuk
Edirne’de yaşayan 2 çocuk annesi, ev kadını Özlem Durmaz, çocukluğunda babaannesi Zehra Durmaz’dan gördüğü sepet örücülüğüne, 10 yıl önce hobi olarak başladı. Hobisini mesleği haline getirmeye karar veren Durmaz, 7 yıl önce İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün açtığı sepet örücülüğü ustalığı sınavına girdi.
Resmi Ünvan ve Eğitimci Kimliği
Sınavı başarıyla veren Durmaz, Edirne Halk Eğitim Merkezi’nde kurs vererek ustalık kariyerine başladı. Aynı dönemde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ‘Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı’ ünvanını alan Durmaz, Devecihan Kültür Merkezi’nde kurulan Olgunlaşma Enstitüsü’nde hem sanatını icra ediyor hem de öğrenmek isteyenlere kurs veriyor.
“Tutkuyla Bağlı Olduğum Bir Meslek Haline Geldi”
Özlem Durmaz, mesleğe başlama sürecini şöyle anlatıyor: “Hobi olarak başladığım mesleğim, sonunda tutkuyla bağlı olduğum, para kazandığım bir meslek haline geldi. Bu süreç şöyle işledi; ben Halk Eğitim’de diğer kurslara gidiyordum. Sepet örücülüğü benim önceden beri, büyüklerimin de daha önce yaptığı için bir aşinalığım vardı. Sonra evde öyle kendi çapımda bir şeyler yapıyordum.”
Kurslara Yoğun İlgi
Halen Edirne Olgunlaşma Enstitüsü’nde üretim yaptıklarını ve kurs verdiklerini anlatan Durmaz, “Olgunlaşma Enstitüsü’nde üretim yapıyoruz. Geleneksel tekniklerle modern ürünler çıkarıyoruz. Tabii ki buraya gelip de bizi izlemek isteyen misafirlerimize gösteriyoruz. Olgunlaşma Enstitüsü bünyesinde kurslarımız da açılacak. Bu kurslarda bayanlar gelip, sepet örücülüğünü öğrenebilecekler. İlgi çok var. Bayanlar çok merak ediyor, gelmek istiyorlar.” dedi.
Doğal Malzemelerle Geleneksel Üretim
Durmaz, kullandıkları malzemeler ve ürün çeşitliliği hakkında şu bilgileri verdi: “Eskiden bahçelerde falan ürünleri doldurmak, saklamak için kullanılıyordu. Soğan sepeti, patates sepeti gibi evdeki ihtiyacı gidermek için kullanılıyordu. Şu anda daha çok, süs eşyası, çantalar üretiyoruz. Belli objeleri giydiriyoruz. Ürünleri doğal yollarla yapıyoruz. İnce ağaç dallarıyla, ağaç filizleriyle de yapabiliyoruz. Sazla, kamışla yapıyoruz. Su sümbülleri, su sümbülünün saplarını kullanıyoruz. Muz liflerini kullanıyoruz. Mısır kabuklarını kullanıyoruz.”
Babaannesi Zehra Durmaz’dan İlham Aldı
Zehra Durmaz, babaannesinin kendisi üzerindeki etkisini şu sözlerle ifade etti: “Daha önce babaannem yapıyordu, ama satmak amaçlı değil; kendi evde ihtiyaçlarını gidermek amaçlı. Rol modelim babaannemdi, el sanatlarıyla uğraşıyordu. Biz çocukken onun farkında değildik. Esasında sanatın her dalını yapıyormuş kadın. Dokuma tezgahı vardı köylerde, aba dokunurdu. Biz o zaman fark edemiyormuşuz ama sürekli gözlemliyordum.”
Özlem Durmaz’ın çalışmaları, geleneksel Türk el sanatlarının yaşatılması ve gelecek nesillere aktarılması açısından büyük önem taşıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteklediği bu tür çalışmalar, kültürel mirasın korunmasında kritik rol oynuyor.