HAK-İŞ Konfederasyonu, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun mevcut yapısını sert bir dille eleştirerek, “çağın gerisinde kalmış” ve “çoğulcu temsilden uzak” olduğunu ilan etti. Konfederasyon, milyonlarca çalışanın geçim ücreti haline gelen asgari ücretin belirlenme sürecinin kökten değişmesi gerektiğini vurguladı.
“Mevcut Komisyondan Sağlıklı Ücret Çıkmaz”
HAK-İŞ tarafından yapılan yazılı açıklamada, “Mevcut Asgari Ücret Tespit Komisyonundan sağlıklı bir ücret çıkmaz. HAK-İŞ Konfederasyonu olarak, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun mevcut yapısından çalışanları memnun edecek ve toplumu rahatlatacak sağlıklı bir asgari ücret çıkarılmayacağını her platformda dile getirdik” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, komisyonun yapısının 1970’li yılların koşullarına göre şekillendiğine dikkat çekilerek, bu durumun günümüz ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak olduğu belirtildi.
“Türkiye’nin En Büyük Toplu Sözleşmesi” Yeniden Yapılandırılmalı
HAK-İŞ, asgari ücretin milyonlarca emekçiyi ilgilendirmesi nedeniyle “Türkiye’nin en büyük toplu iş sözleşmesi” olarak değerlendirilebileceğini kaydetti. Bu kapsamda, ücretin belirlenmesi için “çok daha güçlü, kapsayıcı ve temsil kabiliyeti yüksek bir komisyon yapısı” oluşturulması gerektiğinin altı çizildi.
“Komisyonun; konfederasyonların temsil gücünü yansıtan, sosyal diyalogu esas alan ve toplumsal uzlaşıyı önceleyen bir yapıya kavuşturulması, sürecin sağlıklı işlemesi açısından zorunludur” denilen açıklamada, mevcut sistemin demokratik ve katılımcı olmaktan uzak olduğu vurgulandı.
Asgari Ücret 4 Kişilik Ailenin İhtiyaçlarına Göre Belirlenmeli
Açıklamanın devamında, asgari ücretin artık sadece “asgari” bir rakam olmadığı, çalışanların yaklaşık yarısının bu ücrete bağlı olduğu ifade edildi. HAK-İŞ, bu gerçeklikten hareketle asgari ücret belirlenirken “bir kişiyi değil, 4 kişilik bir ailenin insanca yaşam koşullarını esas alması gerektiğini” savunduğunu tekrarladı.
Gıda, kira, ulaşım, enerji ve eğitim gibi zorunlu harcamaların merkeze alındığı gerçekçi bir yaklaşımın benimsenmesi çağrısı yapıldı.
Bağlantılı Düzenlemeler Ücret Artışını Baskılıyor
HAK-İŞ, önemli bir soruna daha dikkat çekerek, asgari ücrete endeksli olarak kamuda yer alan çok sayıda düzenlemenin, ücret artışlarını baskılayan bir mekanizma haline geldiğini kaydetti. Açıklamada, “Mevcut bağlantılar ortadan kaldırılmadan, asgari ücretin özgür, gerçekçi ve çalışanların ihtiyaçlarını karşılayacak bir düzeyde belirlenmesi mümkün değildir” ifadelerine yer verildi.
Çağrı: Bağımsız ve Demokratik Bir Mekanizma Kurulsun
HAK-İŞ, nihai talebini şu sözlerle ortaya koydu: “Asgari ücreti belirleme yetkisinin, dünyadaki örneklerde olduğu gibi işçi ve işveren temsilcilerinde olduğu, objektif ve güvenilir verilerle çalışan bağımsız bir mekanizmanın oluşturulması talebimizi yineliyoruz. Ancak bu şekilde hem çalışanların beklentilerini karşılayan hem de toplumsal huzuru güçlendiren bir asgari ücret politikasının hayata geçirilmesi mümkün olacaktır.”
Açıklama, 2026 yılı için belirlenecek asgari ücretin hayırlı olması temennisiyle sona erdi. HAK-İŞ’in bu açıklaması, asgari ücret tartışmalarında sosyal tarafların beklentilerini ve mevcut sisteme yönelik köklü eleştirileri bir kez daha gündeme taşıdı.
