Samsun’da 1980’den beri tütün depolama ve kurutma alanı olarak kullanılan yaklaşık bin dönümlük alandaki 60 hangar, tarihi bir dönüşümle geleceğin teknoloji ve eğitim üssü haline geldi. 2019 yılında Samsun Üniversitesi’ne (SAMÜ) tahsis edilen alan, ‘Geri Dönüşüm Kampüsü’ vizyonuyla hayata geçirildi.
Endüstriyel Mirastan Akademik Üsse Yolculuk
Ballıca Sigara Fabrikası’na ait tütün hangarlarının, üniversitenin kuruluş kanunu kapsamında 2019 yılında SAMÜ’ye tahsis edildiğini belirten Rektör Prof. Dr. Mahmut Aydın, “Burası Ballıca Sigara Fabrikası’nın tütün kurutma veya depolama hangarları olarak kullanılıyordu. Sigara fabrikasının özelleşmesinden sonra bu kısım Milli Emlak tarafından Ondokuz Mayıs Üniversitesi’ne (OMÜ) tahsis edilmişti. Daha sonra Samsun Üniversitesi’nin 2018 yılında kurulmasından sonra çabalarımız sonucunda 2019 yılı sonu gibi burası üniversitemize tahsis edildi” dedi.
Ödüllü Bir Dönüşüm Hikayesi
Projenin ilk ihalesi 2020 yılında yapıldı. Bugüne kadar hangarlardan 30’u dönüştürülerek eğitime kazandırıldı. Dönüşüm, 2023 yılında ‘1 ve 2 nolu Tütün Depolarının Mimarlık ve Tasarım Fakültesi’ne Dönüşümü’ projesiyle ‘Necip Fazıl Mimarlık Ödülü’nü getirdi. Ayrıca, Yükseköğretim Kurumu (YÖK) 2025 Üstün Başarı Ödülleri kapsamında da ‘Endüstriyel Miras, Yeniden Kullanım ve Sürdürülebilirlik ile Eğitimde Deneyimsel Öğrenme’ projesiyle ‘Kurumsal Ödüller-Toplumsal Sorumluluk’ kategorisinde ödül alındı.
Kampüsün Yeni Sakinleri: Teknoloji ve Havacılık
Dönüştürülen hangarlar artık yepyeni fakülte ve merkezlere ev sahipliği yapıyor. 6 hangar Özdemir Bayraktar Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi, 4 hangar Mimarlık ve Tasarım Fakültesi olarak hizmet veriyor. Ayrıca 1’er teknik hangar, Yurt Savunma Sanayi, Milli Teknoloji Atölyesi ve yemekhane bulunuyor. 8 hangar Samsun Teknopark ek alanı olarak kullanılırken, diğer 8 hangar da özel bir telefon firmasına tahsis edildi.
Üç Temel İlke: Koruma, Yeniden Kullanım, Sürdürülebilirlik
Rektör Aydın, kampüs dönüşüm sürecinin üç temel ilke doğrultusunda yürütüldüğünü vurguladı: “Birincisi, endüstriyel mirasın korunması. İkincisi, kullanılabilir tüm malzemelerin yeniden değerlendirilerek israftan kaçınılması. Üçüncüsü ise çevreci, sürdürülebilir, az katlı mekanı koruyan ve ona yeni kimlikler kazandırarak geleceğe miras bırakan bir yapı oluşturmak.”
“Zararlıdan Faydalıya Dönüşüm”
Prof. Dr. Mahmut Aydın, projenin sembolik önemine dikkat çekerek şu çarpıcı ifadeleri kullandı: “Burası bir tütün depolarıydı. Sigara insanlığa zararlı bir madde. Biz işte o insanlığa zarar veren bir yeri aslında insanlığa faydalı bir yapıya dönüştürüyoruz. Dolayısıyla bu noktada da bu mekanın bir eğitim mekanına dönüşmesinin oldukça kıymetli olduğunu düşünüyorum.”
Avrupa’nın Sayılı Konsept Kampüslerinden Biri Olma Yolunda
Rektör Aydın, projenin tamamlandığında sadece Türkiye’nin değil, Avrupa’nın da sayılı konsept kampüslerinden biri haline geleceğini ifade etti. Kampüsün hikayesinin Samsun şehrinden güç aldığını belirten Aydın, “Bu şehir geçmişinde bir hikayesi olan ve aynı zamanda bir geleceğin şehri. Yani Milli Mücadele’nin ilk adımının atıldığı gazi şehirdir. Biz de aslında o şehrin adını taşıdığımız için hikayeyi, hikayemizin gücünü Samsun şehrinden alıyoruz” dedi.
Şu anda kampüste Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Özdemir Bayraktar Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi, İlahiyat Fakültesi, Sivil Havacılık Yüksekokulu ve yeni kurulan Bilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi eğitim veriyor.
