Deprem Güçlendirmesinde Yangın Riski Uyarısı
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanı Dr. Öğretim Görevlisi Ahmet Bal, binaların depreme karşı güçlendirme çalışmaları sırasında dikkat edilmesi gereken kritik noktalara dikkat çekti. Bal, güçlendirme çalışmalarında kullanılan malzemelerin yangına karşı dayanıksız olduğunu belirterek önemli uyarılarda bulundu.
Güçlendirme Malzemeleri Yangına Dayanıksız
Dr. Ahmet Bal, “Güçlendirmede kullandığımız malzemeler genellikle yanıcı malzemeler. Yani çelik de yangına çok dayanıksız, karbon fiberler de yangına çok dayanıksız. Dolayısıyla binayı depreme karşı güçlendirmeye çalışırken aslında bunun yangınla ilişkisini kesmemiz lazım. Kesinlikle yangına dirençli malzemelerle, örtülmesi gerekiyor, açıkta bırakılmaması gerekiyor” dedi.
Üç Farklı Güçlendirme Yöntemi
Türkiye’deki binaların yapı stokunun eskiliğine dikkat çeken Dr. Bal, deprem güçlendirmesi yapılırken uygulanan yöntemleri şöyle açıkladı: “Deprem için şu anda ülkemizde yaygın olarak kullanılan betonarme mantolama, çelik ceketleme ve lifli polimerlerle güçlendirme gibi üç farklı alternatif var. Ama deprem için yaptığımız bu üç alternatif de aslında binalarda direkt olarak kullanamıyor.”
Cephe Uygulamalarının Önemi
Cephe uygulamalarının olası depremde büyük rol oynadığını vurgulayan Bal, “Giydirme cephe uygulamaları aslında taşıyıcı sisteme belli oranlarda bağlanıyor, bazı oranlarda da bağlanmıyor. Özellikle cam cephelerin doğru hesaplanmadığı takdirde hem rüzgar etkisinde hem de deprem etkisinde ciddi hasara yol açabileceğini biliyoruz” ifadelerini kullandı.
Greenfell Kulesi Örneği
Dr. Bal, olası yangın risklerine karşı İngiltere’deki Greenfell Kulesi yangını örneğini vererek şunları söyledi: “2017 yılında İngiltere’de yaşanan Greenfell Kulesi yangınında 82 insan hayatını kaybetti. Bunun en büyük sebebi binada sonradan yapılan cephe tadilatıdır. Yalıtımla cephe giydirme arasında oluşan hava boşlukları yangının söndürülememesine yol açtı.”
Yangına Dirençli Malzeme Kullanımı
Dr. Bal, güçlendirme çalışmalarında kullanılması gereken malzemeler konusunda şu önerilerde bulundu: “Kesinlikle ve kesinlikle yangına dirençli malzemelerle, örneğin taş yünü, cam yünü gibi malzemelerle ya da çelik yapılan güçlendirmelerin alçı gibi yangına dayanıklı malzemelerle örtülmesi gerekiyor, açıkta bırakılmaması gerekiyor.”
Bütünleşik Yaklaşım Gerekiyor
Son olarak Dr. Bal, “Dolayısıyla binalarımıza deprem güçlendirmesi yapalım derken binaları yangına açık hale getirmememiz gerekiyor. Fiziksel çevreyle uyumlu bir proje oluşturmamız gerekiyor. Doğrusu aslında şu; güçlendirme yapılacağı zaman güçlendirmenin bölgede, binalarda cepheyi değiştireceksen, cephenin deprem güvenliği olması lazım” diyerek bütünleşik bir yaklaşımın önemine işaret etti.