ANKARA – Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), merkezi yönetim bütçesinden araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) faaliyetleri için yapılan harcamanın 2024’te 178 milyar 580 milyon liraya yükseldiğini açıkladı.
2023’te merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için 98 milyar 737 milyon lira harcanırken, 2024 yılında bu harcama %81 artışla 178 milyar 580 milyon TL oldu. 2024 yılında merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının merkezi yönetim bütçesi içerisindeki oranı %1,51 olarak kayıtlara geçti.
Merkezi yönetim bütçesinden yapılan Ar-Ge harcamalarının 43 trilyon 410 milyar 514 milyon TL olan gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) içerisindeki oranı ise %0,41 olarak hesaplandı.
2025 Hedefi: 236 Milyar TL
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak hesaplanan tahmini sonuçlara göre; 2025 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için 236 milyar 262 milyon TL tahsis edildi.
Üniversitelere En Büyük Pay
Ar-Ge için merkezi yönetim bütçesinden yapılan harcamalar sosyoekonomik hedeflere göre sınıflandırıldığında 2024 yılında en fazla Ar-Ge fonlaması, %68,3 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere yapıldı. Bu sosyoekonomik hedefi; sırasıyla %9,3 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, %5,2 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen), %4,3 ile tarım ve %4 ile savunma takip etti.
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak yapılan hesaplamalara göre; 2025 yılında Ar-Ge için en fazla ödeneğin %69,5 ile genel bilgi gelişimi için üniversitelere ayrılacağı tahmin edildi. Endüstriyel üretim ve teknoloji, sosyoekonomik hedefler arasında %7,9 ile ikinci sırada yer aldı.
Uluslararası Ar-Ge Programlarına Fon
Merkezi yönetim bütçesinden uluslararası Ar-Ge programlarına 2024 yılında 1,03 milyar TL ayrıldı. Ar-Ge programlarının alt kategorilerine göre; uluslararası Ar-Ge faaliyeti yürüten kuruluşlara gönderilen kamu fonu 461 milyon TL ile ilk sırada yer aldı.
Bütçe başlangıç ödeneğine göre uluslararası Ar-Ge programlarına 2025 yılında 1,17 milyar TL tahsis edildi. İlk sırayı 500 milyon TL ile ikili veya çok taraflı uluslararası Ar-Ge programları alırken, bunu 475 milyon TL ile uluslararası Ar-Ge faaliyeti yürüten kuruluşlara ait fonlar izledi.