Nöbetçi Eczaneler
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya-Ukrayna savaşında yaşanan son gelişmeler nedeniyle her iki tarafa da sert uyarılarda bulundu. Erdoğan, Karadeniz’deki seyrüsefer güvenliğini tehdit eden karşılıklı saldırıları kınayarak, “Ticaret gemilerini, sivil gemileri hedef almanın kimseye bir faydası olmaz” dedi.
Montrö ile Savaşı Karadeniz’den Uzak Tuttuk
Ankara’da düzenlenen 16’ncı Büyükelçiler Konferansı’nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin bölgesel krizlerdeki denge politikasını ve insani diplomasisini anlattı. Ukrayna savaşına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Erdoğan, şunları söyledi:
“Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni titizlikle uygulayarak, savaşın Karadeniz’e sirayet etmesine mani olduk. Fakat son günlerde düzenlenen karşılıklı saldırılar, Karadeniz’deki seyrüsefer emniyetini ciddi biçimde tehdit etmektedir. Ticaret gemilerini, sivil gemileri hedef almanın kimseye bir faydası olmaz. Her iki tarafa da bu konuda ikazlarımızı net bir şekilde iletiyoruz.”
İstanbul Süreci ve İnsani Diplomasi Başarısı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin özel ilişkileri bulunan her iki ülkeyi bu yıl İstanbul’da üç kez bir araya getirdiğini hatırlatarak, “İstanbul süreci neticesinde insani alanda elde edilen kazanımlar, Türk diplomasisi için kayda değer bir başarı teşkil etmiştir” ifadelerini kullandı. Erdoğan, İstanbul sürecinin yanı sıra Karadeniz Tahıl Girişimi ve esir-tutuklu değişimleri gibi pek çok inisiyatife öncülük ederek insani sahada somut sonuçlara ulaştıklarını vurguladı.
Uluslararası Sistem Eleştirisi: Kurumlar İşlevsiz
Konuşmasında küresel sisteme yönelik sert eleştirilerde de bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevcut düzenin adaletsizlik ürettiğini savundu. Suriye ve Gazze’de yaşanan insanlık trajedilerini örnek gösteren Erdoğan, şu çarpıcı tespiti yaptı:
“Uluslararası kurumların çoğu bugün, kendisini gassalın ellerine bırakmış meyyit misali cansız, duyarsız, hareketsiz ve işlevsiz vaziyettedir.”
Gazze’deki İnsani Kriz ve Türkiye’nin Yardımları
İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarına da değinen Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile yapılan toplantı sonrasında başlayan sürecin 10 Ekim’de ateşkes mutabakatıyla neticelendiğini belirtti. Erdoğan, “İsrail’in artan ihlallerine rağmen Hamas’ın serinkanlı tutumu sayesinde ateşkes büyük ölçüde korunuyor” dedi.
Türkiye’nin 103 bin tonu aşan insani yardımıyla farkını ortaya koyduğunu ifade eden Cumhurbaşkanı, “Bu aşamada önceliğimiz; ateşkesin kalıcı olması ve insani yardımların Gazze’ye engelsiz ulaştırılmasıdır. Gazze’nin yeniden inşasına da bir an önce başlanmalıdır” açıklamasını yaptı.
Suriye’de Yeni Dönem ve Türkiye’nin Desteği
Suriye’deki gelişmelere de değinen Erdoğan, 8 Aralık 2024’te Esad rejiminin devrilmesiyle birlikte Suriye’nin önünde tarihi bir fırsat kapısının aralandığını söyledi. Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın liderliğinde Suriye’nin uluslararası topluma yeniden entegrasyonu yolunda kısa sürede ciddi mesafe alındığını kaydeden Erdoğan, sadece Türkiye’den Suriye’ye dönen mülteci sayısının 580 bini bulduğunu açıkladı.
“DEAŞ belasıyla göğüs göğüse çarpışmış tek NATO müttefiki olarak, Suriye hükümetine gereken her türlü desteği veriyoruz” diyen Erdoğan, Suriye’nin parçalanmasından kimin çıkar sağlayacağının açık olduğunu vurguladı.
Güney Kafkasya’da Barış Umudu
Erdoğan, Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerine yönelik olarak da “Yıllardır barışa hasret kalan Güney Kafkasya, bugün tarihi bir dönemden geçiyor” değerlendirmesinde bulundu. Azerbaycan ve Ermenistan’ın barış anlaşması imzalamaya hiç olmadıkları kadar yakın olduğunu belirten Cumhurbaşkanı, “Sürece paralel olarak, Azerbaycan’la diyalog halinde; biz de Ermenistan’la normalleşme süreçlerimizi ilerletiyoruz. İnşallah gelecek sene başından itibaren bazı sembolik adımlar atacağız” ifadelerini kullandı.
Ekonomik ve Savunma Sanayi Hedefleri
Ekonomi ve ticareti dış politikadan ayrı tutmanın mümkün olmadığını vurgulayan Erdoğan, Türkiye’nin yılda sadece 36 milyar dolar ihracattan 270 milyar dolar ihracat yapan bir ülke haline geldiğini söyledi. Savunma sanayii alanındaki hedeflerini de açıklayan Cumhurbaşkanı, şunları kaydetti:
“Halihazırda dünyanın en büyük 11’inci savunma ihracatçısıyız. Yılın ilk 10 ayında 6,7 milyar dolarla önemli bir ivme yakaladık. 2028 için hedefimiz, savunma ve havacılık ihracatımızı 11 milyar dolara çıkarmak ve dünyanın ilk 10 ihracatçısı arasına girmektir.”
Türkiye Yüzyılı Yolunda Kararlı Adımlar
Konuşmasını “Türkiye Yüzyılı” hedefine bağlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2025 yılı içinde 24 yurt dışı seyahati gerçekleştirdiklerini, devlet ve hükümet başkanı düzeyinde 91 lideri Türkiye’de ağırladıklarını açıkladı. Erdoğan, “Rabb’im ömür ve sağlık verdikçe tempomuzu asla düşürmeyeceğiz. Karamsarlığa kapılmadan, yılmadan, yorulmadan, duraksamadan inşallah ‘Türkiye Yüzyılı’ hedefimize doğru koşar adım ilerleyeceğiz” diyerek sözlerini tamamladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu açıklamaları, Türkiye’nin bölgesel krizlerdeki aktif ve dengeleyici rolünü bir kez daha ortaya koyarken, özellikle Karadeniz’de artan gerilimlere karşı net bir duruş sergiledi.