Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, geliştirdiği ücretsiz ‘DepremBİS’ sistemine yeni bir özellik ekledi. Sistem artık, olası bir depremin etkileyeceği alanları ve şiddetini gösteriyor. Kutoğlu, Çınarcık Fayı’nı örnek göstererek, “İstanbul’un Marmara Denizi kıyısındaki özellikle Küçükçekmece ve Büyükçekmece kısmında hasarın yumuşak zeminli bölgelerde daha büyük olabileceğini” açıkladı.
DepremBİS’e Yeni Modül: Etki Alanı ve Hasar Tahmini
BEÜN Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, sosyal sorumluluk projesi kapsamında geçen yıl geliştirdiği ‘DepremBİS’ (Deprem Bilgi Sistemi) uygulamasını güncelledi. ‘deprembis.com.tr’ adresinden erişilebilen uygulamaya, olası bir depremin etkileyeceği bölgeleri, yaşanacak hasarı renklerle ve yazılı değerlerle gösteren yeni bir modül eklendi.

Prof. Dr. Kutoğlu, farkındalık oluşturmak istediklerini belirterek şunları söyledi: “Ülkemiz bir deprem ülkesi, vatandaşlarımız da oturdukları bölgelerdeki fayları bilmek istiyorlar. Bu faylar ne kadar büyüklükte depreme neden olabilir, kendi zeminlerinin durumu nedir bunları öğrenmek istiyorlar. Biz de farkındalık yaratmak adına web sayfası oluşturmuştuk. Şimdi bu uygulamayı biraz daha geliştirdik.”
“Fayın Üzerine Tıklayın, Hasarı Görün”
Kutoğlu, yeni özelliğin nasıl çalıştığını şöyle anlattı: “Yapacakları şey sadece ‘deprembis.com.tr’ye girip üye olup ilgilerini çeken, kendilerini etkileyebileceğini düşündükleri fayların üzerine tıkladıklarında haritada, depremin etki alanını ve bu etki alanı içerisinde ne kadar hissedeceklerini veya bölgelerinde hangi ağırlıkta bir hasar meydana gelebileceğini sorgulamaları mümkün olabilecek.”

Çınarcık Fayı İçin Kritik Analiz: İstanbul’un Hasar Haritası Çıkarıldı
Prof. Dr. Kutoğlu, sistemin güncel bir uygulamasını, son dönemde sıkça tartışılan Çınarcık Fayı üzerinden gösterdi. Bir fay seçildiğinde ‘etki alanını göster’ seçeneğiyle sorgulama yapıldığında, olası depremin etki alanı ve muhtemel hasar miktarının görülebildiğini ifade etti.
Kutoğlu, yaptığı analizi paylaştı: “Son dönemde çokça tartışma konusu olan Çınarcık Fayı adı verilen bu fayın kırılması durumunda beklenen hasar bölgesi hemen haritada karşınıza çıkıyor. Mavi alanlar, hafif hissedilen ve hasar beklenmeyen alanlar oluyor. Sarı noktalı alanlarda depremin çok güçlü hissedileceğini ama hasarın orta seviyede olabileceğini öğrenebiliyoruz.”

Küçükçekmece ve Büyükçekmece’ye Dikkat!
Prof. Dr. Kutoğlu, İstanbul için kritik uyarılarda bulundu: “Çınarcık Fayı baktığımız zaman İstanbul’un Marmara Denizi kıyısındaki özellikle Küçükçekmece ve Büyükçekmece kısmında hasarın yumuşak zeminli bölgelerde daha büyük olabileceğini sonuçta bir mühendislik hesaplaması, olasılıklar dahilinde görüyoruz. Kuzeye doğru hasarın daha az olacağını görüyoruz.”
Kutoğlu, Bursa’yı işaret ederek de uyardı: “Buralar sulak alanların kenarları, çökelti alüvyon alanlar dere kenarları gibi alanlar, deprem bölgesinde uzak olsalar da buralarda zemin durumu nedeniyle zeminin daha zayıf olması nedeniyle hasar meydana gelme durumu söz konusu olabilir.”

Sistemde şu ana kadar Türkiye’de bulunan 50 fay hattı incelenip yazılıma entegre edildi. Yazılımın arka planda çalışmaya devam edip yeni fay verilerini de işlemeye, işlendikçe de sisteme eklenmeye devam ettiği belirtildi.




