Nöbetçi Eczaneler
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Mehmet Daniş, TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu’nda yaptığı sunumda, medya sektöründe engelli bireylerin haklarına yönelik devrim niteliğinde yeni düzenlemeleri açıkladı. Daniş, işitme engelli vatandaşların işaret diliyle şikayette bulunabileceği bir sistemin altyapısının kurulduğunu ve ayrımcılık içeren yayınlara yönelik caydırıcı yeni yaptırımlar üzerinde çalıştıklarını duyurdu.
Engelli Bireyler İçin “Kırmızı Çizgi” Politikası
Komisyon Başkanı AK Parti Ankara Milletvekili Jülide Sarıeroğlu’nun açılış konuşmasının ardından söz alan RTÜK Başkanı Mehmet Daniş, kurumun en temel görevlerinden birinin toplumun tüm kesimlerine eşit, güvenli ve nitelikli erişimi sağlamak olduğunu vurguladı. Daniş, “6112 sayılı Kanun’un açık hükümleri, engelli bireylere ilişkin 2 temel ilkeyi güvence altına almaktadır. ‘Hiçbir yayın engellilik dahil herhangi bir nedenle ayrımcılık yapamaz, aşağılayıcı içerik barındıramaz.’ Yine diğer ilkemiz, ‘Çocuklara, güçsüzlere ve engellilere karşı istismar veya şiddet içeremez, teşvik edemez.’ RTÜK’ün denetim süreçlerinde bu iki ilke kırmızı çizgimizdir” dedi.
İşaret Diliyle Görüntülü Şikayet Dönemi Başlıyor
Başkan Daniş, engelli bireylerin medyaya erişimini kolaylaştırmak için yürütülen çalışmalar hakkında önemli bilgiler paylaştı. Daniş, “İşitme engelli vatandaşlarımızın RTÜK’e işaret diliyle görüntülü bildirim yapabilmesi için teknik altyapıyı şu anda kurmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı. Bu sistem hayata geçtiğinde, işitme engelli bireyler yayınlarla ilgili şikayetlerini doğrudan işaret diliyle iletebilecek.
Ayrımcı ve Şiddet İçerikli Yayınlara Ağır Müeyyideler Yolda
RTÜK Başkanı, mevcut yaptırımların yanı sıra daha caydırıcı önlemler üzerinde çalıştıklarını açıkladı. Daniş, “Ayrımcılık ve şiddet içerikli yayınlara ilişkin caydırıcılığı artıracak yeni müeyyideler konusunda da çalışma yürütüyoruz” dedi. Ayrıca, yayın durdurma cezalarının yerine geçecek alternatif uygulamalar da planlanıyor. Buna göre, ceza alan yayıncı kuruluşlar, yerine yayınlayacakları programlara engelli bireylerin haklarına ve karşılaştıkları sorunlara dair içerikler eklemek zorunda kalacak.
“Engelsiz Medya” Vizyonu ve Mevcut Uygulamalar
Mehmet Daniş, RTÜK’ün “Engelsiz Medya” vizyonunu güçlendirerek sürdürmekte kararlı olduklarını belirterek, engelli bireylerin medya hizmetlerinden eşit, güvenli ve nitelikli biçimde yararlanmasının toplumsal bir sorumluluk olduğunu vurguladı. Daniş, 2019’da yürürlüğe giren Erişilebilir Yayın Hizmetleri Yönetmeliği sayesinde yayıncı kuruluşların, 5 yıllık süreçte yayınlarının en az yüzde 40’ını engelli dostu içeriklerle desteklemekle yükümlü hale geldiğini hatırlattı. 2023-2025 döneminde ayrımcılık ve şiddet içerikli yayınlar kapsamında toplam 7 müeyyide uygulandığı bilgisini de paylaştı.
Ana Haber Bültenlerinde İşaret Dili Standardı ve Kamu Spotları
RTÜK Strateji Geliştirme Dairesi Başkanı Feyza Gizligider de komisyona yaptığı sunumda, ana haber bültenlerinde kullanılan işaret dili çevirileri için bir standart seti oluşturulması amacıyla yayıncılara yönelik eğitimler planladıklarını ifade etti. Gizligider, engellilerle ilgili hazırlanan toplam 54 kamu spotunun kurul onayından geçerek kamu spotu havuzuna alındığını ve televizyon kanallarına bu spotları yayınlamaları konusunda teşvik edici iletişimler kuracaklarını söyledi. Ayrıca, RTÜK web sayfasının erişilebilirlik oranının yüzde 95 seviyesinde olduğunu belirtti.
RTÜK Başkanı Mehmet Daniş, yaptığı konuşmayı “Engelli bireylerin medya hizmetlerinden eşit, güvenli ve nitelikli biçimde yararlanması bizim için bir görev olmanın ötesinde toplumsal sorumluluğumuzun ayrılmaz bir parçasıdır” sözleriyle tamamlayarak, kurum olarak bu yöndeki çalışmaları kararlılıkla sürdüreceklerinin altını çizdi.