İklim Değişikliğine Karşı Tarımsal Devrim: TENMAK’ta Kuraklığa Dayanıklı Gıdalar Üretiliyor

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) bünyesindeki laboratuvarlarda, küresel iklim değişikliğinin tarım üzerindeki olumsuz etkilerine karşı devrim niteliğinde çalışmalar yürütülüyor.
Kuraklığa ve Dona Dayanıklı Yeni Bitki Türleri

TENMAK’taki Nükleer Enerji Araştırma Enstitüsü (NÜKEN) Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu, yüksek sıcaklık toleranslı, kuraklığa adapte olabilen ve ilkbahar geç don olaylarının zararından kaçınabilecek yeni çeşitlerin geliştirilmesi üzerinde çalışıyor. Bu kapsamda buğday, darı, nohut, domates, marul, yeşil fasulye, elma, portakal, Trabzon hurması, mandalina, çay, Antep fıstığı, kayısı gibi farklı türlerdeki sebze ve meyveler üzerinde mutasyon ıslahı ve ilgili biyoteknolojik yöntemler kullanılarak araştırmalar yapılıyor.
Afet Dönemleri İçin Uzun Ömürlü Ekmek
Gıda güvenliğine yönelik çalışmalar kapsamında, TENMAK NÜKEN Gıda Işınlama Laboratuvarlarında farklı gıda gruplarında raf ömrünü uzatmak amacıyla gıda ışınlama çalışmaları da yapılıyor. Özellikle afet dönemlerine yönelik olarak uzun raf ömrüne sahip ekmek reçetesinin geliştirilmesi ve herhangi bir koruyucu katkı maddesi içermeyen ekmeklerin muhafaza edilebilmesine yönelik çalışmalar yürütülüyor.
Su Tasarruflu Tarım ve Yapay Zeka Destekli Sistemler

İklim değişikliği ile söz konusu olan su kısıtının tarımsal üretimde kayıplara neden olmaması için de çalışma yapan TENMAK NÜKEN, daha az su kullanımı ile etkin sulama yapılarak bitki gelişiminin en iyi şekilde sağlanabilmesine yönelik projeler üzerinde çalışıyor. Ayrıca, kapalı alanlara ve sera üretimine yönelik yerli dikey tarım teknolojisinin geliştirilmesi ve yapay zeka uygulamalarının da bu sistemlere adapte edilerek karbon ayak izinin azaltılması için çalışma yürütülüyor.
“Besin İçeriği Yüksek Çeşitler Geliştiriyoruz”
TENMAK NÜKEN Tarım ve Gıda Araştırmaları Grubu’nun çalışmaları hakkında bilgi veren Nükleer Bilimler ve Malzeme Araştırmaları Koordinatörü Kadriye Yaprak Kantoğlu, “Gıda ışınlama, bitki besleme ve bitki koruma alanında araştırmalar yürütüyoruz. Bugüne kadar mutasyon ıslahıyla çok farklı türlerde çeşitler geliştirdik” dedi.
Kantoğlu, “Temel hedefimiz, değişen iklim koşullarına adaptasyonu yüksek, verim ve kalitesi, özellikle besin içeriği yüksek olan yeni çeşitlerinin mutasyon ıslahı ile geliştirilmesi” ifadelerini kullandı.
Bu çalışmalar, Türkiye’nin tarım ve gıda alanında arz güvenliğini sağlamlaştırmasına ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerine karşı dirençli bir tarım sektörü oluşturulmasına önemli katkı sağlayacak.
